Opolskie kalendarium
- 845
- Wzmianka o Opolu i Opolanach w Geografie Bawarskim, opisującym plemiona śląskie.
- 863
- Chrystianizacja Śląska przez wysłanego z Moraw Oslawa, ucznia Cyryla i Metodego.
- 875
- Opole z całym Górnym Śląskiem staje się częścią Państwa Wielkomorawskiego, pierwszego państwa Słowian, które obejmowało poza Morawami i całym Śląskiem również Czechy, Łużyce, Kraj Wiślan (dzisiejsza Małopolska, wówczas niepodbita jeszcze przez Polan) oraz Panonia (dzisiejsze Węgry).
- 906
- Upadek Państwa Wielkomorawskiego na skutek najazdu Madziarów (dzisiejszych Węgrów), którzy na terenie Panonii utworzyli swoje państwo.
- 915-921
- Górny Śląsk znajduje się pod panowaniem czeskiego księcia, Wratysława I.
- 943
- Al-Masudi opisuje Górny Śląsk jako własność księcia czeskiego.
- 955
- Prawdopodobny początek uzależnienia całego Śląska (Górnego i Dolnego) od księstwa czeskiego.
- 963
- Ibrahim ibn Jakub potwierdza dane al-Masudiego.
- 973
- Przynalezność Śląska do biskupstwa praskiego.
- 985
- W Opolu, Wrocławiu i Głogowie zbudowano grody w typie piastowskim. Prawdopodobny koniec sojuszu polsko–czeskiego (małżeństwo księcia Polan Mieszka I z czeską księżniczką Dobrawą) w związku z walkami z Połabianami.
- 990
- Książę Polan Mieszko I, po śmierci żony Dobrawy, najechał z niemiecką pomocą swojego szwagra, czeskiego księcia Bolesława II Pobożnego, zdobywając cały Śląsk.
- 991
- Dagome Iudex wymienia Śląsk w granicach Państwa Polan.
- 1039
- Brzetysław I, książę czeski, odbija Śląsk.
- 1041
- Brzetysław składa hołd lenny cesarzowi niemieckiemu Henrykowi III, w zamian ten potwierdza przynależność Śląska do Czech.
- 1050
- Polski książę Kazimierz I Odnowiciel odbija Śląsk.
- 1054
- Mediacja w Kwedlinburgu, gdzie cesarz Henryk III zostawia Śląsk przy Polsce pod warunkiem płacenia Czechom dorocznego trubutu (płaconego z krótką przerwa przez 60 lat).
- 1110
- Najazd polskiego księcia Bolesława Krzywoustego na Czechy.
- 1114
- Polska przestaje płacić Czechom za posiadanie Śląska.
- 1132-1137
- Wojna polsko-czeska zakończona pokojem w Kłodzku - niewielka część Śląska przypada Czechom.
- 1138
- Testament Krzywoustego przekazuje polską część Śląska najstarszemu synowi, Władysławowi II Wygnańcowi, który dał początek linii Piastów Śląskich.
- 1179
- Polska część Śląska zostaje podzielona na trzy dzielnice, m.in. wyodrębnione zostaje księstwo opolskie, którego pierwszym władcą zostaje książę Jarosław Opolski.
- 1211-1230
- W Opolu rządy sprawuje Kazimierz I Opolski, który jako pierwszy tytułuje się księciem opolskim.
- 1217
- Opole jest już miastem po lokacji.
- 1220
- Kazimierz I Opolski rozpoczyna budowę zamku książęcego na Ostrówku (zakończona w 1289 roku przez Bolka I).
- 1234
- Założenie klasztoru o.o. franciszkanów.
- 1241
- Najazd Tatarów na Śląsk, oblężenie Opola i spalenie podgrodzia za rządów Mieszka II Otyłego.
- 1270
- Zostało zapisane najstarsze zdanie języka czeskiego, polskiego i śląskiego "Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai" z typowo śląską końcówka "-a" ("pobrusa").
- 1281
- Podział księstwa opolskiego po śmierci księcia Władysława I na mniejsze dzielnice, Opole dostaje się we władanie Bolka I (1281-1313).
- 1289-1291
- Synowie Władysława I składają hołd lenny czeskiemu królowi Czech Wacława II Czeskiego, oddając się pod jego zwierzchnictwo, na skutek czego Górny Śląsk wrócił pod panowanie Czech.
- 1295
- W Opolu zostaje zbudowany klasztor dominikanów ("na górce").
- 1352
- Wzniesiony zostaje pierwszy ratusz w Opolu.
- 1327-1336
- Hołdowanie królowi Czech przez kolejnych książąt śląskich - cały Śląsk znajduje się w państwie czeskim.
- 1339
- Polski król Kazimierz III Wielki zrzeka się praw do Śląska.
- 1345-1348
- Polsko-czeska wojna o Śląsk, próba podporządkowania sobie Śląska przez Polskę.
- 1348
- Pokój w Namysłowie, Kazimierz III Wielki formalnie zrzeka się na rzecz Korony Czeskiej praw dynastycznych do Śląska (poza ziemia wieluńską).
- 1395
- Polski król Władysław Jagiełło oblega Opole podczas wojny z księciem opolskim Władysławem Opolskim, który próbował przyłączyć do Śląska ziemię wieluńską.
- 1474
- Polski król Kazimierz Jagiellończyk oblega Opole, za poparcie udzielone przez księcia opolskiego Mikołaja I królowi węgierskiemu Maciejowi Korwinowi przeciwko Polsce.
- 1526
- Króla Czech i Węgier Ludwik Jagiellończyk ginie w bitwie z Turkami, na skutek czego Habsburgowie przejmują we władanie Węgry oraz Czechy ze Śląskiem.
- 1532
- Umiera ostatni przedstawiciel opolskiej linii Piastów Śląskich, Jan II Dobry.
- 1532-1552
- Tytułem zastawu miasto dostaje się we władanie Jerzego Hohenzollerna.
- 1552-1556
- Królowa węgierska Izabela Zapolya zostaje nową władczynią Opola, jako lenniczka cesarza Ferdynanda Habsburga.
- 1571
- Joachim Cureus po raz pierwszy używa nazw Dolny Śląsk i Górny Śląsk (Silesia Inferior i Superior).
- 1600
- Wielka powódź w Opolu, Odra przenosi swój nurt na zachodni brzeg Pasieki.
- 1615
- Pożar zniszczył dużą część Opola.
- 1632
- Zdobycie Opola przez protestanckie wojska Szwedów i w następstwie dwa lata szwedzkiej okupacji.
- 1645
- Opole wraz z całym księstwem opolsko-raciborskim dostaje w zastaw od Habsburgówpolska dynastia Wazów.
- 1655
- Król Polski Jan II Kazimierz Waza wraz z całym dworem ukrywa się w Głogówku w księstwie opolsko-raciborskim przed najazdem szwedzkim na Polskę.
- 1666
- Po spłaceniu sum zastawnych Habsburgowie przejmują ponownie Opole i księstwo opolsko-raciborskie.
- 1740
- Śmierć ostatniego Habsburga, a następnie wkroczenie pruskiego Fryderyka Wielkiego do Ślaska celem jego podbicia.
- 1741
- Do Opola wkroczyły wojska pruskie.
- 1742
- Pokój wrocławski kończący I wojnę śląską, Opole wraz z większością Śląska znalazło się w granicach Cesarstwa Pruskiego.
- 1756-1763
- W czasie wojny siedmioletniej miasto zdobywali dwukrotnie Austriacy (1757, 1762) i Rosjanie (1761), pokój w Hubertsburgu pozostawił Opole pod panowaniem Prus.
- 1807
- Podczas wojen napoleońskich wkraczają do miasta sprzymierzeńcy Francuzów, Bawarczycy, a później załoga francuska, która przebywa tam rok.
- 1816
- Opole zostaje stolicą rejencji opolskiej, jednostki administracyjnej, obejmującej cały pruski Górny Śląsk; w mieście powstaje urząd rejencji (Regierungsbezirk Oppeln), jeden z czterech w prowincji śląskiej.
- 1824
- Powstanie pierwszej biblioteki publicznej.
- 1827
- Oświetlenie po raz pierwszy ulic Opola 17 latarniami.
- 1828
- Zaczęła się ukazywać się urzędowa gazeta miejska "Stadtblatt fur Oppeln", przemianowana później na "Oppelner Stadtblatt".
- 1843
- Do Opola dotarła pierwsza na Górnym Śląsku linia kolejowa z Wrocławia.
- 1849-1850
- Ks. Bernard Bogedain wydaje polskojęzyczną "Gazetę miejską dla Górnego Śląska".
- 1862
- Zbudowana zostaje gazownia miejska, dzięki której Opole zostaje niebawem oświetlone przez 140 gazowych latarni ulicznych.
- 1864
- Ukazuje się najstarszy periodyk niemiecki w Opolu, początkowo jako "Wochenblatt fur Stadt und Land", od 1890 r. jako dziennik "Oppelner Zeitung".
- 1890
- Bronisław Koraszewski rozpoczyna wydawanie "Gazety Opolskiej" (wychodziła do 1922 r.).
- 1899
- Zakrzów zostaje przyłączony w granice miejskie Opola; Opole zostaje siedzibą odrębnego powiatu miejskiego.
- 1909
- Oddany zostaje do użytku dworzec kolejowy Opole-Wschód.
- 1910
- Wyspa Bolko zostaje zakupiona na potrzeby miasta.
- 1911
- Franciszek Ksawery Kurpierz rozpoczyna wydawanie gazety "Nowiny", od 1922 r. ukazującej się jako "Nowiny Codzienne".
- 1913
- Zostaje otwarty port rzeczny w Zakrzowie.
- 1918
- Echa rewolucji listopadowej na Górnym Śląsku, po manifestacji na Rynku w opolu utworzona zostaje rada garnizonowa i rada robotnicza.
- 1919
- Po zakończonej I wojnie światowej podpisano Traktat Wersalski, który zawierał też plany plebiscytu na Górnym Śląsku.
- 1920
- Do Opola, w związku z przygotowaniami do plebiscytu, przybywa Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa, manifestacja na Zaodrzu zwolenników przyłączenia do Polski, zakończona starciem z przeciwnikami secesji.
- 1921
- W plebiscycie 95% opolan głosuje za pozostaniem w Niemczech; polska powstańcza grupa destrukcyjna Wawelberga wysadza opolskie mosty kolejowe (III powstanie śląskie); po decyzji Rady Ambasadorów i podziale obszaru plebiscytowego Opole pozostaje w granicach Niemiec.
- 1922
- Powrót niemieckiej administracji i garnizonu wojskowego; Opole zostaje siedzibą władz rejencji i zarazem prowincji górnośląskiej (do 1938 r.).
- 1928
- Zburzenie Zamku Piastowskiego na Pasiece (pozostaje tylko wieża).
- 1931
- Do Opola przeniesiony zostaje z Bytomia Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej.
- 1936
- W obręb Opola włączone zostają Szczepanowice i Półwieś.
- 1938
- Zjazd młodzieży polskiej z Niemiec w Śląsku Opolskim; podczas "nocy kryształowej" zostaje spalona przez bojówki hitlerowskie Nowa Synagoga.
- 1939
- Opole staje się miejscem koncentracji sił 10 Armii Niemieckiej i kwatery jej dowództwa; aresztowanie aktywistów Związku Polaków w Niemczech; transporty aresztowanych Polaków z Dworca Głównego do obozów koncentracyjnych Buchenwald i Ravensbrück.
- 1939-1945
- W czasie II wojny światowej w Opolu funkcjonują obozy pracy przymusowej i oddziały robocze jeńców wojennych.
- 1941
- Niemcy wprowadzili Niemiecka Listę narodowościową (Deutsche Volksliste) określającą wszystkich Górnoślązaków jako Niemców w 4 kategoriach "rasowości".
- 1944
- Liczba mieszkańców Opola wzrasta do ok. 60 tysięcy wskutek napływu uchodźców z bombardowanych rejonów III Rzeszy Niemieckiej; Opole ogłoszone zostaje miastem-twierdzą w związku z krytyczną sytuacją Wehrmachtu na froncie wschodnim i przygotowań do obrony Niemiec na linii Odry.
- 1945
- Zdobycie Opola przez oddziały 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej; terror wojsk radzieckich wobec ludności Śląska Opolskiego; radziecka komendantura wojenna przekazuje władzę polskiej administracji; do Opola przybywają pierwsze transporty polskich przesiedleńców zza Buga; początek represji wobec opolskich Ślązaków; wywiezienie z Górnego Ślaska ponad 90 tys. mężczyzn (głównie górników) na przymusowe roboty wgłąb Rosji (zdołało powrócić ok. 20%).
- 1946
- Dożynki Śląskie w Opolu z udziałem najwyższych władz komunistycznej Polski - Opole odwiedza ok. 300 tysięcy delegatów; zamknięcie polskiego obozu koncentracyjnego dla Niemców i Ślązaków w Łambinowicach.
- 1947
- Otwarcie w Opolu pierwszej polskiej Miejskiej Biblioteki Publicznej; koniec polsko-czechosłowackiego konfliktu o sporne ziemie śląskie - w Warszawie podpisano układ o przyjaźni i współpracy.
- 1950
- Powstaje województwo opolskie; zakazano nauczania języka niemieckiego na terenie polskiego Górnego Śląska;
- 1955
- Przeniesienie Wyższej Szkoły Pedagogicznej z Wrocławia do Opola.
- 1956
- Rozpoczyna pracę Rozgłośnia Polskiego Radia w Opolu.
- 1960
- Zorganizowana zostaje I Wiosna Opolska - Festiwal Artystyczny Ziem Zachodnich i Północnych.
- 1961
- Kolonia Gosławicka zostaje włączona w granice Opola.
- 1963
- Zorganizowany zostaje I Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej.
- 1964
- Rozpoczyna działalność Centralne Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach, z siedzibą dyrekcji w Opolu.
- 1981
- W opolskim amfiteatrze zorganizowane zostaje spotkanie przewodniczącego NSZZ "Solidarność" Lecha Wałęsy z mieszkańcami Śląska Opolskiego.
- 1990
- Ukazuje się pierwszy numer "Gazety Opolskiej".
- 1992
- W Opolu otwarty zostaje Wicekonsulat RFN.
- 1997
- Powódź Tysiąclecia w Opolu i całym Śląsku.
- 1999
- Planowana likwidacja województwa opolskiego w reformie administracyjna w Polsce; mieszkańcy Ślaska Opolskiego organizują szereg akcji "Obrony Opolskiego".
- 1999
- Reforma uwzględnia województwo opolskie w nowych granicach.
|
|