OleOpole.pl - Opolskie kalendarium

Opolskie kalendarium

    845
    Wzmianka o Opolu i Opolanach w Geografie Bawarskim, opisującym plemiona śląskie.
    863
    Chrystianizacja Śląska przez wysłanego z Moraw Oslawa, ucznia Cyryla i Metodego.
    875
    Opole z całym Górnym Śląskiem staje się częścią Państwa Wielkomorawskiego, pierwszego państwa Słowian, które obejmowało poza Morawami i całym Śląskiem również Czechy, Łużyce, Kraj Wiślan (dzisiejsza Małopolska, wówczas niepodbita jeszcze przez Polan) oraz Panonia (dzisiejsze Węgry).
    906
    Upadek Państwa Wielkomorawskiego na skutek najazdu Madziarów (dzisiejszych Węgrów), którzy na terenie Panonii utworzyli swoje państwo.
    915-921
    Górny Śląsk znajduje się pod panowaniem czeskiego księcia, Wratysława I.
    943
    Al-Masudi opisuje Górny Śląsk jako własność księcia czeskiego.
    955
    Prawdopodobny początek uzależnienia całego Śląska (Górnego i Dolnego) od księstwa czeskiego.
    963
    Ibrahim ibn Jakub potwierdza dane al-Masudiego.
    973
    Przynalezność Śląska do biskupstwa praskiego.
    985
    W Opolu, Wrocławiu i Głogowie zbudowano grody w typie piastowskim. Prawdopodobny koniec sojuszu polsko–czeskiego (małżeństwo księcia Polan Mieszka I z czeską księżniczką Dobrawą) w związku z walkami z Połabianami.
    990
    Książę Polan Mieszko I, po śmierci żony Dobrawy, najechał z niemiecką pomocą swojego szwagra, czeskiego księcia Bolesława II Pobożnego, zdobywając cały Śląsk.
    991
    Dagome Iudex wymienia Śląsk w granicach Państwa Polan.
    1039
    Brzetysław I, książę czeski, odbija Śląsk.
    1041
    Brzetysław składa hołd lenny cesarzowi niemieckiemu Henrykowi III, w zamian ten potwierdza przynależność Śląska do Czech.
    1050
    Polski książę Kazimierz I Odnowiciel odbija Śląsk.
    1054
    Mediacja w Kwedlinburgu, gdzie cesarz Henryk III zostawia Śląsk przy Polsce pod warunkiem płacenia Czechom dorocznego trubutu (płaconego z krótką przerwa przez 60 lat).
    1110
    Najazd polskiego księcia Bolesława Krzywoustego na Czechy.
    1114
    Polska przestaje płacić Czechom za posiadanie Śląska.
    1132-1137
    Wojna polsko-czeska zakończona pokojem w Kłodzku - niewielka część Śląska przypada Czechom.
    1138
    Testament Krzywoustego przekazuje polską część Śląska najstarszemu synowi, Władysławowi II Wygnańcowi, który dał początek linii Piastów Śląskich.
    1179
    Polska część Śląska zostaje podzielona na trzy dzielnice, m.in. wyodrębnione zostaje księstwo opolskie, którego pierwszym władcą zostaje książę Jarosław Opolski.
    1211-1230
    W Opolu rządy sprawuje Kazimierz I Opolski, który jako pierwszy tytułuje się księciem opolskim.
    1217
    Opole jest już miastem po lokacji.
    1220
    Kazimierz I Opolski rozpoczyna budowę zamku książęcego na Ostrówku (zakończona w 1289 roku przez Bolka I).
    1234
    Założenie klasztoru o.o. franciszkanów.
    1241
    Najazd Tatarów na Śląsk, oblężenie Opola i spalenie podgrodzia za rządów Mieszka II Otyłego.
    1270
    Zostało zapisane najstarsze zdanie języka czeskiego, polskiego i śląskiego "Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai" z typowo śląską końcówka "-a" ("pobrusa").
    1281
    Podział księstwa opolskiego po śmierci księcia Władysława I na mniejsze dzielnice, Opole dostaje się we władanie Bolka I (1281-1313).
    1289-1291
    Synowie Władysława I składają hołd lenny czeskiemu królowi Czech Wacława II Czeskiego, oddając się pod jego zwierzchnictwo, na skutek czego Górny Śląsk wrócił pod panowanie Czech.
    1295
    W Opolu zostaje zbudowany klasztor dominikanów ("na górce").
    1352
    Wzniesiony zostaje pierwszy ratusz w Opolu.
    1327-1336
    Hołdowanie królowi Czech przez kolejnych książąt śląskich - cały Śląsk znajduje się w państwie czeskim.
    1339
    Polski król Kazimierz III Wielki zrzeka się praw do Śląska.
    1345-1348
    Polsko-czeska wojna o Śląsk, próba podporządkowania sobie Śląska przez Polskę.
    1348
    Pokój w Namysłowie, Kazimierz III Wielki formalnie zrzeka się na rzecz Korony Czeskiej praw dynastycznych do Śląska (poza ziemia wieluńską).
    1395
    Polski król Władysław Jagiełło oblega Opole podczas wojny z księciem opolskim Władysławem Opolskim, który próbował przyłączyć do Śląska ziemię wieluńską.
    1474
    Polski król Kazimierz Jagiellończyk oblega Opole, za poparcie udzielone przez księcia opolskiego Mikołaja I królowi węgierskiemu Maciejowi Korwinowi przeciwko Polsce.
    1526
    Króla Czech i Węgier Ludwik Jagiellończyk ginie w bitwie z Turkami, na skutek czego Habsburgowie przejmują we władanie Węgry oraz Czechy ze Śląskiem.
    1532
    Umiera ostatni przedstawiciel opolskiej linii Piastów Śląskich, Jan II Dobry.
    1532-1552
    Tytułem zastawu miasto dostaje się we władanie Jerzego Hohenzollerna.
    1552-1556
    Królowa węgierska Izabela Zapolya zostaje nową władczynią Opola, jako lenniczka cesarza Ferdynanda Habsburga.
    1571
    Joachim Cureus po raz pierwszy używa nazw Dolny Śląsk i Górny Śląsk (Silesia Inferior i Superior).
    1600
    Wielka powódź w Opolu, Odra przenosi swój nurt na zachodni brzeg Pasieki.
    1615
    Pożar zniszczył dużą część Opola.
    1632
    Zdobycie Opola przez protestanckie wojska Szwedów i w następstwie dwa lata szwedzkiej okupacji.
    1645
    Opole wraz z całym księstwem opolsko-raciborskim dostaje w zastaw od Habsburgówpolska dynastia Wazów.
    1655
    Król Polski Jan II Kazimierz Waza wraz z całym dworem ukrywa się w Głogówku w księstwie opolsko-raciborskim przed najazdem szwedzkim na Polskę.
    1666
    Po spłaceniu sum zastawnych Habsburgowie przejmują ponownie Opole i księstwo opolsko-raciborskie.
    1740
    Śmierć ostatniego Habsburga, a następnie wkroczenie pruskiego Fryderyka Wielkiego do Ślaska celem jego podbicia.
    1741
    Do Opola wkroczyły wojska pruskie.
    1742
    Pokój wrocławski kończący I wojnę śląską, Opole wraz z większością Śląska znalazło się w granicach Cesarstwa Pruskiego.
    1756-1763
    W czasie wojny siedmioletniej miasto zdobywali dwukrotnie Austriacy (1757, 1762) i Rosjanie (1761), pokój w Hubertsburgu pozostawił Opole pod panowaniem Prus.
    1807
    Podczas wojen napoleońskich wkraczają do miasta sprzymierzeńcy Francuzów, Bawarczycy, a później załoga francuska, która przebywa tam rok.
    1816
    Opole zostaje stolicą rejencji opolskiej, jednostki administracyjnej, obejmującej cały pruski Górny Śląsk; w mieście powstaje urząd rejencji (Regierungsbezirk Oppeln), jeden z czterech w prowincji śląskiej.
    1824
    Powstanie pierwszej biblioteki publicznej.
    1827
    Oświetlenie po raz pierwszy ulic Opola 17 latarniami.
    1828
    Zaczęła się ukazywać się urzędowa gazeta miejska "Stadtblatt fur Oppeln", przemianowana później na "Oppelner Stadtblatt".
    1843
    Do Opola dotarła pierwsza na Górnym Śląsku linia kolejowa z Wrocławia.
    1849-1850
    Ks. Bernard Bogedain wydaje polskojęzyczną "Gazetę miejską dla Górnego Śląska".
    1862
    Zbudowana zostaje gazownia miejska, dzięki której Opole zostaje niebawem oświetlone przez 140 gazowych latarni ulicznych.
    1864
    Ukazuje się najstarszy periodyk niemiecki w Opolu, początkowo jako "Wochenblatt fur Stadt und Land", od 1890 r. jako dziennik "Oppelner Zeitung".
    1890
    Bronisław Koraszewski rozpoczyna wydawanie "Gazety Opolskiej" (wychodziła do 1922 r.).
    1899
    Zakrzów zostaje przyłączony w granice miejskie Opola; Opole zostaje siedzibą odrębnego powiatu miejskiego.
    1909
    Oddany zostaje do użytku dworzec kolejowy Opole-Wschód.
    1910
    Wyspa Bolko zostaje zakupiona na potrzeby miasta.
    1911
    Franciszek Ksawery Kurpierz rozpoczyna wydawanie gazety "Nowiny", od 1922 r. ukazującej się jako "Nowiny Codzienne".
    1913
    Zostaje otwarty port rzeczny w Zakrzowie.
    1918
    Echa rewolucji listopadowej na Górnym Śląsku, po manifestacji na Rynku w opolu utworzona zostaje rada garnizonowa i rada robotnicza.
    1919
    Po zakończonej I wojnie światowej podpisano Traktat Wersalski, który zawierał też plany plebiscytu na Górnym Śląsku.
    1920
    Do Opola, w związku z przygotowaniami do plebiscytu, przybywa Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa, manifestacja na Zaodrzu zwolenników przyłączenia do Polski, zakończona starciem z przeciwnikami secesji.
    1921
    W plebiscycie 95% opolan głosuje za pozostaniem w Niemczech; polska powstańcza grupa destrukcyjna Wawelberga wysadza opolskie mosty kolejowe (III powstanie śląskie); po decyzji Rady Ambasadorów i podziale obszaru plebiscytowego Opole pozostaje w granicach Niemiec.
    1922
    Powrót niemieckiej administracji i garnizonu wojskowego; Opole zostaje siedzibą władz rejencji i zarazem prowincji górnośląskiej (do 1938 r.).
    1928
    Zburzenie Zamku Piastowskiego na Pasiece (pozostaje tylko wieża).
    1931
    Do Opola przeniesiony zostaje z Bytomia Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej.
    1936
    W obręb Opola włączone zostają Szczepanowice i Półwieś.
    1938
    Zjazd młodzieży polskiej z Niemiec w Śląsku Opolskim; podczas "nocy kryształowej" zostaje spalona przez bojówki hitlerowskie Nowa Synagoga.
    1939
    Opole staje się miejscem koncentracji sił 10 Armii Niemieckiej i kwatery jej dowództwa; aresztowanie aktywistów Związku Polaków w Niemczech; transporty aresztowanych Polaków z Dworca Głównego do obozów koncentracyjnych Buchenwald i Ravensbrück.
    1939-1945
    W czasie II wojny światowej w Opolu funkcjonują obozy pracy przymusowej i oddziały robocze jeńców wojennych.
    1941
    Niemcy wprowadzili Niemiecka Listę narodowościową (Deutsche Volksliste) określającą wszystkich Górnoślązaków jako Niemców w 4 kategoriach "rasowości".
    1944
    Liczba mieszkańców Opola wzrasta do ok. 60 tysięcy wskutek napływu uchodźców z bombardowanych rejonów III Rzeszy Niemieckiej; Opole ogłoszone zostaje miastem-twierdzą w związku z krytyczną sytuacją Wehrmachtu na froncie wschodnim i przygotowań do obrony Niemiec na linii Odry.
    1945
    Zdobycie Opola przez oddziały 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej; terror wojsk radzieckich wobec ludności Śląska Opolskiego; radziecka komendantura wojenna przekazuje władzę polskiej administracji; do Opola przybywają pierwsze transporty polskich przesiedleńców zza Buga; początek represji wobec opolskich Ślązaków; wywiezienie z Górnego Ślaska ponad 90 tys. mężczyzn (głównie górników) na przymusowe roboty wgłąb Rosji (zdołało powrócić ok. 20%).
    1946
    Dożynki Śląskie w Opolu z udziałem najwyższych władz komunistycznej Polski - Opole odwiedza ok. 300 tysięcy delegatów; zamknięcie polskiego obozu koncentracyjnego dla Niemców i Ślązaków w Łambinowicach.
    1947
    Otwarcie w Opolu pierwszej polskiej Miejskiej Biblioteki Publicznej; koniec polsko-czechosłowackiego konfliktu o sporne ziemie śląskie - w Warszawie podpisano układ o przyjaźni i współpracy.
    1950
    Powstaje województwo opolskie; zakazano nauczania języka niemieckiego na terenie polskiego Górnego Śląska;
    1955
    Przeniesienie Wyższej Szkoły Pedagogicznej z Wrocławia do Opola.
    1956
    Rozpoczyna pracę Rozgłośnia Polskiego Radia w Opolu.
    1960
    Zorganizowana zostaje I Wiosna Opolska - Festiwal Artystyczny Ziem Zachodnich i Północnych.
    1961
    Kolonia Gosławicka zostaje włączona w granice Opola.
    1963
    Zorganizowany zostaje I Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej.
    1964
    Rozpoczyna działalność Centralne Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach, z siedzibą dyrekcji w Opolu.
    1981
    W opolskim amfiteatrze zorganizowane zostaje spotkanie przewodniczącego NSZZ "Solidarność" Lecha Wałęsy z mieszkańcami Śląska Opolskiego.
    1990
    Ukazuje się pierwszy numer "Gazety Opolskiej".
    1992
    W Opolu otwarty zostaje Wicekonsulat RFN.
    1997
    Powódź Tysiąclecia w Opolu i całym Śląsku.
    1999
    Planowana likwidacja województwa opolskiego w reformie administracyjna w Polsce; mieszkańcy Ślaska Opolskiego organizują szereg akcji "Obrony Opolskiego".
    1999
    Reforma uwzględnia województwo opolskie w nowych granicach.





Slask